อิโปห์ ไวท์ คอฟฟี่ (Ipoh White Coffee) กาแฟขาวที่มีเอกลักษณ์จากเมืองอิโปห์ อิโปห์เป็นเมืองเล็กๆที่เปี่ยมไปด้วยมนต์เสน่ห์ในประเทศมาเลเซีย
รสนิยม หรือวิธีการดื่มกาแฟในแต่ละประเทศก็แตกต่างกันออกไป แต่สำหรับชาวมาเลเซียแล้วนิยมดื่ม “White Coffee” หรือ“กาแฟขาว”กันมาอย่างยาวนาน
ด้วยอัตลักษณ์ของกาแฟขาวที่เมล็ดกาแฟจะถูกนำมาคั่ว พร้อมกับเนยเทียมที่ทำมาจากน้ำมันปาล์ม เสิร์ฟคู่กับนมข้นหวาน ในถ้วยกาแฟที่มีลายดอกไม้ ทำให้อิโปห์อดีตเมืองที่ทำเหมืองแร่ดีบุกในรัฐเปรัค ประเทศมาเลเซีย ที่ถูกโอบล้อมไปด้วยขุนเขา กลายเป็น 1 ใน 3 เมืองกาแฟของทวีปเอเชียที่จัดอันดับโดย Lonely Planet นิตยสารการท่องเที่ยวชื่อดังระดับโลก
ในย่าน Old Town ของเมืองอิโปห์ เป็นแหล่งผลิตกาแฟขาวชั้นดีมาอย่างเนิ่นนาน ถือได้ว่าเมืองนี้เป็นผู้บุกเบิกกาแฟสไตล์นี้เลยก็ว่าได้ จนถึงทุกวันนี้อิโปห์ได้กลายเป็นเมืองวิถีเรียบง่าย และคลาสสิค ภาพวาดแนว Street Art ของที่นี่ก็มีชื่อเสียงไปทั่วโลกเช่นเดียวกัน
คำว่า White Coffee ไม่ได้หมายถึง เมล็ดกาแฟสีขาว แต่หมายถึงวิธีการคั่วกาแฟที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ซึ่งถูกคิดค้นโดยชาวจีน ที่อพยพเข้ามาอยู่ที่นี่ ที่ว่าพิเศษกว่าที่อื่นๆก็เพราะว่า ระหว่างการคั่วจะใช้ไฟอ่อน และถ่านไม้ มีการนำมาการีน หรือเนยเทียม เข้าไปผสมกับเมล็ดกาแฟ หลังจากที่คั่วเสร็จแล้ว กาแฟจะมีสีน้ำตาลอ่อนจึงเป็นที่มาของคำว่ากาแฟขาว
ผลที่ตามมาก็คือ เมื่อนำกาแฟนี้ไปบด ชง และเสิร์ฟตู่กับนมข้นหวาน ก็คือ กาแฟจะมีรสชาติหวานปนขมนิดๆ หอม มัน แต่มีความเข้มข้น และอร่อยไม่ซ้ำกับกาแฟที่ไหนแน่นอน และถ้าใครที่ชื่นชอบกลิ่นเนยจะต้องโดนใจแน่นอน
ที่มาของอิโปห์ ไวท์ คอฟฟี่
มีข้อมูลจากหลากหลายที่มาพูดถึงต้นกำเนิดของกาแฟขาวจากเมืองอิโปห์ แต่ส่วนใหญ่จะเห็นด้วยกับเรื่องราวที่ว่า กาแฟขาวเริ่มต้นในศตวรรษที่ 19 ในย่าน Old Town ของเมืองอิโปห์ ซึ่งช่วงเวลาดังกล่าวตรงกับช่วงที่มาเลเซียเป็นเมืองอาณานิคมของประเทศอังกฤษ และเปรัค ก็เป็นรัฐที่ทำเหมืองแร่ดีบุก มีบริษัทมากมายที่ทำเกี่ยวกับเหมืองแร่จากต่างประเทศเข้ามาตั้งฐานในเมืองแห่งนี้ พร้อมกับนำวัฒนธรรมตะวันตก และการดื่มกาแฟติดตัวมาด้วย
แต่เมื่อชาวจีนที่อพยพมาที่อิโปห์ได้ลองชิมกาแฟเหล่านั้น ก็รู้สึกว่ารสชาติมันช่าง ขม และเปรี้ยว กาแฟของชาวยุโรป รสชาติไม่ถูกปากชาวจีน ชาวจีนกลุ่มนี้เป็นชาวไหหลำ ลงหลักปักฐาน และสร้างครอบครัวอยู่ในเมืองอิโปห์
แต่ครั้งที่บรรพชนล่องเรือมายังประเทศมาเลเซีย ในสมันราชวงศ์ชิง จึงไม่คุ้นเคย กับรสชาติกาแฟสไตล์ยุโรปนี้ จึงตัดสินใจทำการปรับเปลี่ยน เพื่อให้รสชาติถูกปากของชาวจีน โดยมุ่งเน้นไปที่ เทคนิคการคั่วกาแฟ ซึ่งก็มีการลองผิดลองถูกอยุ่หลายครั้ง และใช้ระยะเวลานานกว่าจะเจอสูตรการคั่วเมล็ดกาแฟที่ได้รสชาติถูกใจ
หลังจากนั้นไม่นาน กาแฟสไตล์นี้ ก็ได้รับความนิยม และขยายตัวออกไป มีการตั้งร้านกาแฟ ก่อนที่จะแพร่ไปทั่วประเทศมาเลเซีย และประเทศเพื่อนบ้านใกล้เคียง และรู้จักกันในชื่อ “Malaysia White Coffee”
แบรนด์กาแฟที่ดัง ๆ ที่เป็นสไตล์นี้ก็มี Koon Kee จากเมืองปีนัง และOld Town White Coffee จากอิโปห์เอง แถมกลายเป็นสินค้าส่งออกในรูปแบบกาแฟแปรรูปพร้อมดื่ม 3 in 1
มีผู้ผลิตบางแบรนด์ได้ถอดน้ำตาลออกจากส่วนผสมของกาแฟแปรรูป จะเหลือแค่เพียง กาแฟ และครีมเทียม เมื่อมีการตั้งคำถาม ในเรื่องความหวาน กับสุขภาพ
ขณะที่ร้านกาแฟสไตล์ดั้งเดิมในเมืองอิโปห์ ก็กลายเป็นสถานที่ดึงดูดนักท่องเที่ยว จากต่างประเทศ และชาวมาเลยเซียเอง ให้เข้ามาลองดื่มลองชิม “กาแฟโบราณ” ของเมืองอิโปห์ เมืองก่อเกิดการดื่มกาแฟ คู่กับไข่ลวก และขนมปังปิ้งสังขยาในยามเช้า
ในงาน World Expo Shanghai 2010 ประเทศมาเลเซีย นำกาแฟขาวมาเป็นเครื่องดื่มประจำชาติ อย่างเป็นทางการ ซึ่งทำให้ใครหลาย ๆ คนอยากลิ้มลองรสชาติกาแฟขาวนี้สักครั้ง
ห้องแถวจีนในเมืองอิโปห์ ทรงสถาปัตยกรรมแบบโคโลเนียล ได้เป็นสถานที่ตั้งร้านกาแฟเก่าแก่ สไตล์ชาวจีนไหหลำหลายร้านด้วยกัน บางร้านเปิดขายกันมาอย่างยาวนาน หลายชั่วอายุคนกันแล้ว